تابندگی

جستجو کردن
بستن این جعبه جستجو.

درخشندگی یا توان تابشی

(به انگلیسی: luminosity) اندازهٔ کل روشنایی جسم آسمانی است. جنس درخشندگی از توان است و واحدش وات می‌باشد.

ضابطه‌ها

توان تابشی و شار

شار تابشی، درخشندگیِ یکای مساحت جسم است، پس میانشان این رابطه برقرار است:

F=LA

که F شار تابشی و A مساحت تابنده است. نیز می‌توان F را شار دریافتی (روشنایی، مقدار تابش رسیده به یکای سطح در فاصله‌ای معین) و A را مساحت گویی که جسم سیاه در فاصلهٔ معین روشن کرده دانست. هر دو مقدار یک جواب به دست می‌دهد.

چون مساحت گوی از رابطهٔ S=A=۴πr2 به دست می‌آید، این رابطه برمی‌آید. توجه کنید که این‌جا مساحت کرهٔ روشن‌شده را به دست آوردیم (r)، نه جسم سیاه (R) را.

F=L4πr2

پس درخشندگی ستاره از این رابطه پیدا می‌شود:

L=4πR2σT4

که R شعاع جسم سیاه (ستاره)، σ ثابت استیون-بولتزمن و T دمایش است.

از بخش این رابطه بر رابطهٔ درخشندگی خورشید، این رابطه دست می‌دهد:

LL⊙=(RR⊙)2(TT⊙)4

که دربارهٔ ستارگان رشتهٔ اصلی این رابطه برقرار است:

LL⊙∼(MM⊙)3.9

M جرم جسم سیاه است.

درخشندگی و قدر

رابطهٔ قدر ظاهری ستارگان نیز تابعی لگاریتمی است و از این معادله به دست می‌آید:

mstar=msun−2.5log10⁡(LstarL⊙⋅(dsundstar)2)

که در آن msun قدر ظاهری خورشید و mstar [قدر ظاهری]] ستاره است. L درخشندگی خورشید و Lstar درخشندگی ستاره است. d نیز فاصله می‌باشد. حالا اگر در زمین باشیم، رابطه را می‌توان این‌گونه بازنوشت:

mstar=m⊙−2.5log10⁡(LstarL⊙⋅(1dstar)2)

اگر فاصله را برحسب واحد نجومی حساب کنیم.

اختلاف قدر مطلق و درخشندگی دو درخشنده چنین است:

M1−M2=−2.5log10⁡L1L2
L1L2=10(M2−M1)/2.5

M قدر مطلق است.

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ brightness
  2.  flux dencity
  3.  magnitude
  4.  astronomic unit
  5.  absolute magnitude